Geçen hafta anlattığım çocuk hastaya psikolojik  yaklaşım konusuna bu hafta da devam edeceğim.

Dönem dönem çocukların göstermiş olduğu davranışlardan kısaca bahsetmiştim. Kişilik gelişimi adolesan döneme kadar 5 evrede incelenebilir.

 -Güven-Güvensizlik 0-1 yaş

-Özerklik-Bağımlılık 2-3 yaş

-Girişimcilik-Suçluluk 4-5 yaş

-Önemsenme ? Önemsiz hissetme 6-11 yaş

-Kimlik kazanma-Kimlik kargaşası 12-18 yaş

Psikoseksüel gelişim bireylerde Freud´a göre 5 safhada incelenir. Bunlar;

-Oral faz, bebeklik( 0-1 yaş)

-Anal faz, erken çocukluk( 1-3 yaş)

-Geç çocukluk çağı (3-6 yaş)

-Latens faz (6 yaş-ergenlik)

-Genital yaş (ergenlik- ölüm)

Şimdi de davranışlarına göre çocuk sınıflandırılmasından bahsedelim.  Wright´a göre çocuklar 3 kategoride incelenir. Kooperatif, kooperatif kabiliyet eksikliği, potansiyel kooperatif. Ayrıca davranış bilimi araştırmalarında kullanılan bir diğer sistem de Frankl davranış belirleme skalasıdır. Skala davranış şekillerini 4 kategoriye bölmüştür. Bunlar kesinlikle negatif, negatif, pozitif ve kesinlikle pozitiftir.

-Kesinlikle negatif; tedaviyi reddeden, kuvvetli ağlayan, korku dolu

-Negatif; tedaviyi kabul etmede isteksiz, uyumsuz, negatif davranış belirtileri mevcut hasta

-Pozitif; tedaviyi kabul etse de dikkatlidir. İtaat eder ama uyarılmalıdır.

-Kesinlikle pozitif; diş hekimi ile iyi bir ilişki içindedir ve dental işlemlerle ilgilenir. Güler ve işten zevk alır.

Dental tedaviler sırasında isteksiz olan uyuma dirençli ve işbirliği sağlanamayan çocuklar çeşitli davranışlar sergilerler:

-İsterik ve kontrol edilemeyen davranış

-Meydan okuma, inatçı (küstah) davranış

-Kaygısız davranış

-Sızlanma(mız mız davranış)

-Asabi kooperatif davranış(gergin işbirliği)

-Çekingen davranış

Temel davranış yönlendirme çeşitli tekniklerle uygulanır. Ses kontrolü, sessiz iletişim, ebeveyn varlığı veya yokluğu, dikkati başka yöne çekme, pozitif yüreklendirme, anlat-göster-uygula(tell-show-do), pekiştirme, örnek gösterme(modelling) bunlardan bazılarıdır ve çocuktan çocuğa farklı teknik uygulanır. Bunlarla tedavi edilemeyecek kadar uyumsuz çocuklarda farmakosedatif yöntemlerden yararlanılabilir.

Sağlıklı gülüşler?

Sorularınız için; www.disizmir.net

                            [email protected]

Diş Hekimi Mehmet ERGÜNEŞ