MENEMEN OVASININ STRATEJİK TARIM ÜRÜNÜ PAMUK

Bu hafta köşe yazıma geçmeden önce, 1 Haziran sabahı sokağa çıkma kısıtlamalarının son bulacağı, Korona salgını gölgesinin sona ereceği, bir miladın başlaması dilek ve temennilerimle köşe yazıma başlamak istiyorum.

Aşağı Gediz ovalarının son noktası olarak adlandırılan Menemen ovasında ekilebilen 22 bin hektar tarım arazisi mevcuttur.

Menemen ovasında ortalama her yıl 11 bin hektar (110.000 dönüm) tarım arazisine pamuk dikimi yapılmaktadır.

Ülkemizde pamuk üretimi başta tekstil ve hazır giyim olmak üzere, bitkisel yağ, yem ve birçok sanayide temel hammadde kaynağıdır.

Pamuk üretiminde asıl ve yan ürünler bu sanayide işlenerek katlanarak artan katma değerle ülkemiz ekonomisine can vermektedir. Ne var ki ürettiğimiz pamuk sanayimizin taleplerinin tamamını karşılamamaktadır. Yurtiçi taleplerini karşılamak için ihtiyacımız olan pamuğun yarısını ithal etmek zorunda kalıyoruz. Yaptığımız ithalat nedeniyle her yıl 2 Milyar Dolar’a kadar döviz kaybı olmaktadır.

Ülkemizin ihtiyacı olan pamuk alanlarımızın ekiminin artırılması gerekmektedir. Pamuk üreticisi desteklenmelidir.

Pamuk üreticisi artan maliyetler dolayısıyla küstürülmüş olup başka ürüne yönelerek arayış içerisine girmiştir.

Türkiye’de pamuk ülkemiz tarımında büyük öneme sahip olan bir üründür. İçinde yer aldığı tahıllar ve diğer bitkisel ürünler grubunda buğdaydan sonra en büyük ciroya sahip üründür.

2019 yılı itibariyle pazarlama gelirlerinin ve verimliğin en yüksek olduğu ürün konumundadır.

Türkiye’de pamuk ekim alanları son 5 yılın en düşük seviyesinde gözükmektedir. Bu düşük seviye 2020 yılı ekimine yansımıştır.

Pamuk üretimi 2019 yılında 2.200.000 bin tona gerilerken 2019 yılında güneydoğuda verim düşüklüğü kayıplara neden olmuş olup, 2020 yılında ekim alanlarında biraz daha düşük ekim yapıldığı tespiti yapılmıştır.

Kütlü pamukta yılda 2.200.000 bin ton hasat yapılmış olup, 2020 yılında ekim alanları azalacağından bu miktarlar da daha düşük olacaktır diye tahminler yapılmaktadır.

Pamuk üretiminde artan maliyetler çiftçiyi başka ürün ekimi arayışına yönlendirmiştir. Pamuk destek miktarlarının belirlenmesinde alternatif ürünlere ilişkin politikalarda dikkatli olunmalıdır.

Ülkemiz dünyada pamuk üretiminde 6. Ülke olup, her yıl ekim alanlarımız düşüşe geçmektedir.

Amerika ve Çin başta olmak üzere birçok pamuk eken ülkede olduğu gibi pamuk desteklemeleri her yıl enflasyon oranında artırılarak sürdürülmelidir.

Ülkemizde son 3 yıldan beri destekleme oranları hiç artırılmadan aynı kalmıştır.

Girdi maliyetleri %50’leri geçmiş, destekleme miktarları aynı kalmış olup, çiftçi başka ürün ekmeye yönlendirilmiştir.

Pamuk tarımının yoğun girdi maliyetleri vardır. Bunlar (mazot, gübre, ilaç, işçilik, makine ekipmanları) gözden geçirilerek destekleme miktarları belirlenmelidir.

Pamuğa verilecek olan prim devlete yük getirmez. Kayıt dışı ekonomi kayıt altına alınarak toplanan vergiler, ödenecek prim miktarından daha fazladır.

Bu vesileyle pamuğa verilecek olan kilo başına destekleme, pamuk ekimi başlamadan önce belirlenmelidir.

Ne yazık ki destekleme primleri pamuk hasatına yakın açıklanmaktadır. Bundan dolayı verilecek destekleme miktarlarının pamuk dikim öncesi belirlenmesi şarttır. Açıklanan desteklemeler çiftçinin yol haritasını belirleyecektir.

Bugünkü maliyetlere baktığımızda üreticinin pamuk bitkisi için girdi maliyetleri çok yüksek olup sadece destekleme miktarları çiftçiye kalmaktadır.

Hava şartları, kuraklık ve yağışlı yıllarda girdi maliyetleri verim düşüklüğünü de etkilediğinden çiftçi zarar etmektedir.

2020 yılı Haziran ayına girer girmez şu günlerde 2019 yılının pamuk primleri ödenmemiştir.

Yazımı sonlandırmadan önce kurum ve kuruluşlara, yetkililere buradan seslenmek istiyorum. Lütfen çiftçinin sesine kulak verin. Üretimin sürdürülebilirliği açısından çiftçinin sesine kulaklarınızı tıkamayınız.

Saygılarımla.